สาวที่กำลังจะลดความอ้วน แล้วไปพบเจอ “ยาลดการดูดซึมไขมัน” หรือ Orlistat ตัวช่วยดักจับไขมันทำให้น้ำหนักลดได้ แต่ก่อนจะตัดสินใจทานยานี้ มาทำความเข้าใจสรรณคุณของยาและข้อควรระวังในการรับประทานยาลดการดูดซึมไขมัน เพื่อความสบายใจและความปลอดภัย
ยาลดการดูดซึมไขมันคือยาอะไร
ยาลดการดูดซึมไขมัน หรือออริสแตท (Orilstat) คือยาบำบัดรักษาโรคอ้วนและน้ำหนักตัวเกิน โดยมีกลไกยับยั้งการดูดซึมไขมันเข้าสู่ร่างกายจากทางเดินอาหาร ซึ่งเป็นการลดแคลอรีหรือพลังงานเข้าสู่ร่างกายช่องทางหนึ่ง พบว่า หลังรับประทาน ตัวยาจะถูกเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางเคมีในระบบทาง เดินอาหาร การกำจัดยาออกจากร่างกาย 50% หรือค่าครึ่งชีวิต (Half life) ของยาในร่างกายใช้เวลาเพียง 1 – 2 ชั่วโมง โดยมากตัวยาจะถูกขับผ่านมากับอุจจาระ
ยาลดการดูดซึมไขมันกลไกการออกฤทธิ์อย่างไร
กลไกการออกฤทธิ์ของยาออริสแตทคือ ตัวยาจะออกฤทธิ์ที่ระบบทางเดินอาหารของผู้บริโภค โดยจะยับยั้งการทำงานของเอนไซม์หรือน้ำย่อยไขมันในกระเพาะอาหารและตับอ่อน ทำให้ไขมันไตรกลีเซอร์ไรด์ในอาหารไม่ถูกปลดปล่อยออกมา แต่จะถูกส่งผ่านไปกับกากอาหาร และขับออกมากับอุจจาระในที่สุด
ผลไม่พึงประสงค์อย่างไร
ยาลดการดูดซึมไขมันมารถก่อให้เกิดผล/ อาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา เช่น
- อุจจาระเยิ้มจากมีน้ำมัน/ไขมันปน
- มีแก๊สในทางเดินอาหารมาก
- การกลั้นอุจจาระยากขึ้น ถ่ายบ่อย ถ่ายเหลว
- รู้สึกไม่สบายในช่องท้อง
- ปวดท้อง
- ท้องอืด
- ปวดช่องทวารหนัก
ข้อห้ามใการใช้ยา
- ห้ามใช้กับผู้ที่แพ้ยานี้
- ห้ามใช้ยานี้กับผู้ป่วยที่มีการดูดซึมสารอาหารได้ไม่ดี
- ห้ามใช้ยานี้กับผู้ที่มีการอุดกั้นของทางเดินน้ำดีจากตับสู่ลำไส้เล็กอันเนื่องมาจากนิ่วในถุงน้ำดีหรือเนื้องอก
- ห้ามใช้ยานี้กับ สตรีตั้งครรภ์ และสตรีที่อยู่ในภาวะให้นมบุตร
- ไม่ควรใช้ยากับเด็กที่อายุต่ำกว่า 12 ปี
- การใช้ยานี้กับผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 12 ปีขึ้นไปต้องเป็นไปตามคำสั่งแพทย์เท่านั้น
- การควบคุมอาหาร การออกกำลังกาย จะเป็นปัจจัยที่ช่วยควบคุมน้ำหนักของร่างกายได้ดี ระดับหนึ่ง ควรแนะนำวิธีดังกล่าวก่อนการใช้ยานี้เสมอ
- ระวังการใช้ยานี้กับผู้ที่มีภาวะขาดไทรอยด์ฮอร์โมน, ผู้ที่มีประวัติเป็นนิ่วถุงน้ำดี, ผู้ที่มีประวัติ ตับอ่อนอักเสบ, ผู้ป่วยโรคตับ
- ระวังการใช้ยานี้กับผู้ป่วยที่อยู่ในภาวะขาดสารอาหาร
- ห้ามแบ่งยาให้ผู้อื่นรับประทาน
ยาลดการดูดซึมไขมันสามารถช่วยให้น้ำหนักตัวลดได้ แต่การใช้ยาเป็นตัวช่วยในการควบคุมน้ำหนักก็จะต้องทานยาตลอดไป ซึ่งจะส่งผลเสียต่อร่างกายอย่างแน่นอน จึงควรปรึกษาแพทย์ทุกครั้งก่อนใช้ยา
