คุณพ่อคุณแม่หลายคนไม่ค่อยใส่ใจกับฟันน้ำนมของลูกเพราะคิดว่าอยู่เพียงชั่วคราวแล้วก็หลุดไป จึงไม่จำเป็นต้องดูแลเป็นพิเศษ ไม่จำเป็นต้องพาไปพบทันตแพทย์ตั้งแต่ยังเล็กก็ได้ แต่จริงแล้วฟันน้ำนมนั้นมีประโยชน์สำหรับเด็กมา และต้องได้รับการดูแลไม่ให้สูญเสียฟันน้ำนมไปก่อนกำหนดที่ฟันแท้จะขึ้น
การป้องกันฟันผุตั้งแต่แรกเกิด
การให้ทารกแรกเกิดกินนมแม่อย่างเดียวจนถึง 6 เดือน จะทำให้เกิดฝ้าขาวในปากน้อยกว่านมขวด ส่วนวิธีทำความสะอาดช่องปากเด็กตามแต่ละช่วงวัยมีดังนี้
- แรกเกิด ผู้ปกครองสามารถเริ่มดูแลสุขภาพช่องปากให้เด็กแรกเกิดได้ โดยการใช้ผ้าสะอาดชุบน้ำต้มสุกที่เย็นแล้ว เช็ดสันเหงือกและลิ้น ไม่ควรปล่อยให้ลิ้นเป็นฝ้าขาว เพราะฝ้าขาวเป็นแหล่งสะสมของเชื้อแบคทีเรีย
- ฟันน้ำนมขึ้นซี่แรก – 3 ปี เลือกแปรงสีฟันหน้าตัดตรงขนแปรงอ่อนนุ่ม มีจำนวนขนแปรง 3 x 4-6 แถว ร่วมกับยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์ปริมาณแตะพอชื้นหรือขนาดเท่าเมล็ดข้าวสาร หลังแปรงฟันเสร็จแล้วให้ใช้ผ้าแห้งหรือผ้าชุบน้ำเช็ดฟองออก
- เด็กอายุ 3 – 6 ปี เลือกแปรงสีฟันหน้าตัดตรงขนแปรงอ่อนนุ่ม มีจำนวนขนแปรง 4 x 7-8 แถว ร่วมกับยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์ขนาดเท่าเมล็ดข้าวโพดหรือเท่าความกว้างของหน้าตัดแปรงฟัน หลังแปรงฟันเสร็จแล้วให้ใช้ผ้าแห้งหรือผ้าชุบน้ำเช็ดฟองออก
- เด็กอายุ 6 ปีขึ้นไป เลือกแปรงสีฟันหน้าตัดตรงขนแปรงอ่อนนุ่ม ขนาดเหมาะสมกับช่องปาก ร่วมกับยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์ขนาดเท่าความยาวของหน้าตัดแปรงฟันหลังแปรงฟันเสร็จแล้วให้บ้วนฟองทิ้งหรือบ้วนน้ำน้อยๆ
สำหรับเด็กวัย 0-3 ปี พ่อแม่ควรเป็นผู้ทำความสะอาดช่องปากให้ลูก เมื่อลูกอายุ 3 ปีขึ้นไป ควรให้เขาหักแปรงฟันเองโดยพ่อแม่เป็นผู้ตรวจความสะอาดซ้ำ จนถึงอายุประมาณ 8-9 ปี หรือลูกสามารถช่วยเหลือตนเองได้ ผูกโบว์หรือเชือกรองเท้าเป็น ติดกระดุมเป็น ก็สามารถสอนวิธีดูแลรักษาฟันที่ถูกต้องให้กับลูกได้
เทคนิคแปรงฟันแบบ 2-2-2 ของกรมอนามัย
- แปรงฟันวันละ 2 ครั้ง ด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์
- แปรงฟันนานอย่างน้อย 2 นาที ให้สะอาดทั่วทั้งปาก ทุกซี่ ทุกด้าน
- ไม่กินขนม หรืออาหารหวานหลังแปรงฟัน 2 ชั่วโมง
ฟันน้ำนมมีความสำคัญสำหรับเด็ก มีหน้าที่ช่วยบดเคี้ยวอาหารและยังช่วยเรื่องการออกเสียงของเด็กให้ชัดเจน ดังนั้นคุณพ่อคุณแม่ต้องไม่ละเลยดูแลความสะอาดและพาไปพบทันตแพทย์ตั้งแต่อายุ 6 เดือน เพื่อเตรียมพร้อมให้ฟันแท้ขึ้นปกติ ไม่ซ้อน ไม่เก
